ΙΩ. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΠΡΟΣ Μ. ΣΟΥΤΣΟ
Πηγή: Αρχείον Ιωάννου Καποδίστρια (επίμ. Κώστας Δαφνής), τ. Ι, σ.134-36, 180-84.
27 Ιανουαρίου / 8 Φεβρουαρίου 1831
Άκρως ιδιαιτέρα και άκρως απόρρητος.
Πρέπει να προσθέσω, Πρίγκηψ, εις την μακροσκελή επιστολήν την οποίαν σας έγραψα σήμερον και μερικάς παρατηρήσεις όλως ιδιαιτέρας επί των βδελυρών τεχνασμάτων διά των οποίων η λεγομένη αντιπολίτευσίς μας προσπαθεί να ανατρέψη την παρούσαν κατάστασιν των πραγμάτων εις την Ελλάδα. Αναγνωρίζουσα την αδυναμίαν της εις το εσωτερικόν της χώρας, αναζητεί υποστήριξιν έξωθεν, και επειδή δεν την ευρίσκει εις την πεφωτισμένην και ευεργετικήν πολιτικήν των Συμμάχων Αυλών, προσπαθεί να την αποκτήση υπό των κατασκευαστών των λιβέλλων και των συντακτών των εφημερίδων.
Ο γηραιός Κοραής κατόπιν της προτροπής μερικών χρεοκοπημένων Χίων ήρχισε δι’ ενός φυλλαδίου εις το οποίον αναφέρεσθε και σεις. Εκατοντάδες αντιτύπων του φυλλαδίου τούτου απεστάλησαν ταχέως εις Σύρον προς τον κύριον Πρασακάκην. Ο έντιμος ούτος άνθρωπος μου το εγνωστοποίησε και έκρινεν ότι δεν έπρεπε να εκτελέση την αποστολήν η οποία του ανετέθη, χωρίς να συμμορφωθή προς τας οδηγίας μου. Τον επεφόρτισα να διατηρήση εν παρακαταθήκη το δηλητήριον τούτο, μέχρις ότου ημπορέσει η Κυβέρνησις να συνσυντάξη μίαν απάντησιν, η οποία τιθεμένη εις την κυκλοφορίαν ομού μετά του φυλλαδίου του Κοραή θα αποτελέση το αντίδοτον τούτου[…]
Το σύνθημα των δολοπλόκων μας είναι η λέξις «σύνταγμα». Φροντίζουν δι’ αυτού αφ’ ενός μεν να προσηλυτίσουν τους παλαιούς προεστούς, πείθοντες τούτους ότι καθείς εξ αυτών χάρις εις το σύνταγμα θα επιτύχη να επικρατήση εις την επαρχίαν του, αφ’ ετέρου δε παρέχουν ελπίδας εις τους νεαρούς, οι οποίοι ημπορούν να διαβάζουν ξένας εφημερίδας και να γράφουν μίαν πρότασιν εις την ελληνικήν, ότι οι προεστοί, μη δυνάμενοι να κάμουν άνευ εκείνων, θα διαδραματίσουν εις την πραγματικότητα δευτερεύοντα ρόλον.Υπ’ αυτών των στοιχείων απαρτίζεται η λεγομένη αντιπολίτευσις.
Όπως όμως σας είπον ήδη, Πρίγκηψ, τολμώ να καυχώμαι ότι δεν θα επιτύχη ουδενός των σκοπών της, εφ’ όσον δεν θα υποστηριχθή ή δεν θα ημπορέση να πείση ότι υποστηρίζεται είτε υπό της Γαλλίας είτε υπό της Μεγάλης Βρεττανίας.Πρέπει λοιπόν να καταβάλητε όλας τας προσπαθείας σας, ώστε οι κύριοι Πληρεξούσιοι να λάβουν οδηγίας σαφείς και θετικάς επί του θέματος, εάν δηλαδή θα διατηρηθή ή όχι η παρούσα τάξις των πραγμάτων, μέχρι της οριστικής αποφάσεως των διακανονισμών μετά των οποίων ασχολείται η Διάσκεψις του Λονδίνου. Εις την πρώτην περίπτωσιν οι κύριοι Πληρεξούσιοι πρέπει να είναι εξουσιοδοτημένοι να κάμουν, εις περίπτωσιν ανάγκης, επισήμους δηλώσεις προς την Κυβέρνησιν.
Εις την δευτέραν περίπτωσιν οφείλουν αι Σύμμαχοι Δυνάμεις να είπουν προς την Κυβέρνησιν: «Αποσυρθήτε και αφήσατε ολίγους τυχοδιώκτας ή δολοπλόκους, τους προύχοντας ή τους παλαιούς αρχηγούς των κομμάτων, να πολιτευθούν όπως τους αρέσει». Εάν αι Δυνάμεις νομίζουν ότι οι ανθρωποι αυτοί αντιπροσωπεύουν τον λαόν πλανώνται. Ο λαός δεν τους θέλει, και ημπορούν να λάβουν πολλάς αποδείξεις περί τούτου. Εκείνο το οποίον επιθυμεί ο λαός είναι να κυβερνάται, δηλαδή να είναι εξησφαλισμένος εκ της απληστίας και της ανηθικότητος εκείνων οι οποίοι, όντες μέλη των λεγομένων προηγουμένων Κυβερνήσεων, ώθησαν το έθνος εις την άβυσσον, εις την οποίαν το εύρον προ τριών ετών.