Τιμαλφεῖς λέξεις – ὑπερφαλαγγίζω

Γεωργίου Ἰ. Βιλλιώτη

Ἡ κεντρικὴ σημασία τοῦ ρήματος ὑπερφαλαγγίζω εἶναι ἐπεκτείνω τὸ μέτωπο τῆς στρατιωτικῆς παράταξής μου ὥστε νὰ κυκλώσω τὸ ἕνα ἢ καὶ τὰ δύο ἄκρα τοῦ ἐχθροῦ: Ὑπερφαλάγγισαν τὸν στρατό τοῦ ἀντιπάλου καὶ τὸν ἀνάγκασαν νά παραδοθῆ. Τὸ ρῆμα τὸ συναντᾶμε συχνὰ στὸν ἀθλητισμό: Ὁ Μαραντόντα κατάφερε νὰ ὑπαρφαλαγγίση ὅλη τὴν ἄμυνα τῆς Ἀγγλίας καὶ νὰ πετύχη τὸ ὡραιότερο ἴσως τέρμα ὅλων τῶν ἐποχῶν. Τὸ ὑπερφαλαγγίζω χρησιμοποιεῖται συχνὰ μεταφορικὰ «ἀποδεικνύομαι ἀνώτερος ἀπὸ κάποιον,  προχωρῶ πιό πέρα»: Δὲν πρέπει νὰ ἐπιτρέψουμε στὴν Τουρκία νὰ μᾶς ὐπερφαλαγγίση. Ὁ Καποδίστριας μὲ τὴ διπλωματικὴ δεξιοτεχνία του κατάφερνε πάντοτε νὰ ὑπερφαλαγγίζη τὸν Μέτερνιχ. Ἕνας πολιτικὸς ἡγέτης μὲ ὅραμα καὶ ἦθος θὰ καταφέρη νὰ ὑπερφαλαγγίση τὸ σεσηπὸς πολιτικὸ κατεστημένο. Στὰ γήπεδα  ἡ φόρτιση κάνει τὸ ὑπερχειλίζον σημαῖνον  νὰ ὑπερφαλαγγίζη τὸ σημαινόμενο. Σημαίνει ἐπίσης «ἀντιμετωπίζω, ξεπερνῶ κάποιο ἐμπόδιο»: Οἱ ἐκπαιδευτικοὶ ἐργάζονται ὑπὸ ἀντίξοες συνθῆκες καὶ μὲ γλίσχρες ἀποδοχές· πολλὲς φορὲς δέ, πρέπει νὰ ὑπερφαλαγγίζουν τὰ γραφειοκρατικὰ ἐμπόδια.

 

Δείτε ΕΔΩ τα προηγούμενα άρθρα