Στις 19 Μαΐου 1919, κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ο Κεμάλ Ατατούρκ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα του Πόντου και δρομολόγησε τη δεύτερη και σκληρότερη φάση της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού. Μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 οι Ελληνοπόντιοι, που έχασαν τη ζωή τους ξεπέρασαν…
Στις στήλες της εφημερίδας Παμπροσφυγική, το 1926, αναφέρονται κάποιες πληροφορίες για πρόσωπα που κατακρατούσαν Τούρκοι… Άλλο ένα δράμα του ξεριζωμού, πολλές φορές χειρότερο και οδυνηρότερο του θανάτου ή της άγνοιας και της σιωπής…
Θα πάμε λίγο πιο πέρα σε εκείνο το άδειο γκισέ και λίγη ώρα θα κάνουμε. Σας παρακαλώ… Το ύφος της παρακλητικό. Σχεδόν έκλαιγε από την επιθυμία της ευλογίας. Άφησε τη θέση της και πήγε πιο πέρα χωρίς να τον αφήσει από τα μάτια της και με το βλέμμα της να τον παρακαλεί. Ο π. Κύριλλος πήγε κοντά της. Έβγαλε από την τσέπη του αντεριού του ένα εγκόλπιο ευχολόγιο και ένα μικρό Σταυρό ευλογίας.
Ανήμερα της μαύρης επετείου της Γενοκτονίας των Ποντίων από τους Τούρκους του Κεμάλ, ΗΠΑ και Ρωσία έσπευσαν να υποβάλλουν τα σέβη τους στην Άγκυρα μέσω των Πρεσβειών τους στην τουρκική πρωτεύουσα.
Η Γενοκτονία χωρίζεται σε δύο φάσεις. Ξεκίνησε ουσιαστικά μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912 – 1913 από τους Νεότουρκους, εντάθηκε κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και κορυφώθηκε -πολύ πιο άγρια και απάνθρωπα- την περίοδο 1919 – 1923 υπό την καθοδήγηση του Μούσταφα Κεμάλ.
Ο κατεξοχήν πολεμικός (πυρρίχιος) χορός των Ποντίων, που χορευόταν από τα πολύ παλιά χρόνια. Ο χορός ονομάζεται επίσης και «λάζικον». Η παλαιότητά του κατά πολλούς αποδεικνύεται αν συγκριθεί με την αρχαία πυρρίχη. Ο Π. Μουζενίδης, σε άρθρο του στο περ. Ποντιακή Εστία (1956, τεύχος 4ον/76ον) χαρακτηρίζει τη σέρρα χορόδραμα και την αναλύει ως εξής…
Σήμερα στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη και οι πιο σκληροί λύγισαν στο θέαμα των δυο μελών της προεδρικής φρουράς που φορώντας την Ζίπκα, την παραδοσιακή στολή του Πόντου, στάθηκαν δίπλα στους εύζωνες και μαζί τους έκαναν την αλλαγή φρουράς τιμώντας την 19η Μαΐου, 101 χρόνια μετά την μαύρη μέρα.
Μέ μεγάλο ἐνδιαφέρον οἱ Ἕλληνες παρακολουθοῦμε τά γεγονότα πού συμβαίνουν στήν Οὐκρανία. Ὁ λόγος δέν εἶναι μόνο ὅτι αὐτά καθ᾿ ἑαυτά εἶναι σημαντικά, ἀλλά ὅτι ἀφοροῦν ἄμεσα καί χιλιάδες ὁμογενεῖς μας πού ζοῦν στίς περιοχές αὐτές.
Στήν μνήμη μας εἶναι βαθειά χαραγμένο ἐκεῖνο τό θλιμμένο πρωϊνό πού μέ τήν καρδιά σφιγμένη καί τόν καϋμό δεμένο κόμπο στόν λαιμό πήραμε τόν δρόμο τῆς ξενιτειᾶς. Στόν σάκκο μέ τίς ἀποσκευές μας, ψωμί ἀπό τόν φοῦρνο τοῦ σπιτιοῦ, νερό ἀπό τήν βρύση τῆς αὐλῆς, θολά ὄνειρα καί ἡ ἐλπίδα πώς μιά μέρα θά γυρίσουμε πάλι.