Ο Επίσκοπος Κίτρους Θεόκλητος ο Β΄ (Παπαϊωάννου)

ΙΜ ΚΙΤΡΟΥΣ


Μυργιώτης Απόστολος, Μαθηματικός
ΡΩΜΝΙΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ

Ο Επίσκοπος Κίτρους Θεόκλητος Παπαϊωάννου γεννήθηκε στα μέσα περίπου του 19ου αιώνος στην Πρεμπόδιστα (Σωσάνδρα) Αλμωπίας[1], αλλά η καταγωγή της οικογενείας του ήταν από τη Νάουσα Ημαθίας. Ήταν ο 14ος στη σειρά ιερωμένος σε μια ολόκληρη συνέχεια από γενιές ιερέων. Το επώνυμό του προέρχεται από τον ιερέα πατέρα του Ιωάννη που υπηρέτησε στην περιοχή των Βοδενών (Επαρχία Εδέσσης) και ανέπτυξε πλούσια εθνική δράση. Ήταν συγγενής με τον ναουσαίο μακεδονομάχο Σταύρο Μπάλλιο. Αποφοίτησε από την Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης[2] κι εχρημάτισε διδάσκαλος και σχολάρχης (όταν ήταν ιεροδιάκονος) εκπαιδευτικού ιδρύματος στην Έδεσσα. Εξεφώνησε εκπαιδευτικές και επιμορφωτικές ομιλίες στα πλαίσια της δράσεως του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Βοδενών[3]. Διετέλεσε επίσκοπος Ιερισσού και Αγίου Όρους, Πολυανής (1879 – 1885), Πέτρας Ολύμπου (1885 – 1896)[4] και Κίτρους από το 1896 έως τις 20 Ιανουαρίου 1904, οπότε υπέβαλε την παραίτησή του για λόγους υγείας στον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Αλέξανδρο. Όπως φαίνεται και από επιστολή ανεψιάς του, έπασχε από χρόνια επώδυνη νόσο[5] .

            Παρακάτω παρατίθεται μια μαρτυρία, η οποία όπως φαίνεται από τις χρονολογίες, αφορά τον Επίσκοπο Θεόκλητο και μετέφερε στον Γέροντα Φιλόθεο Ζερβάκο μακεδονομάχος οπλαρχηγός[6] :

            «Μας διηγήθη ο Γέρων Κωστής Αραβαντινός εκ Κεφαλληνίας, δόκιμος Σιναΐτης, ο οποίος μένει εις τον αμπελώνα της Μονής (Μποστάνι), ένθα υπάρχει αρχαίος Ναός επ’ ονόματι της Υπεραγίας Θεοτόκου, την εξής διήγησιν: Ό, τι ότε ήτο οπλαρχηγός, κατά τα έτη 1905 – 1906, και εκαθάριζε την Μακεδονίαν από τους βουλγάρους Κομητατζήδες, ενώ ευρίσκετο με τα παληκάρια του εις τον Όλυμπον, βλέπουν μέσα εις το δάσος Γέροντα τινά σεβάσμιον μακρυγένην, με πεπαλαιωμένα και εξεσχισμένα ιμάτια και η όψις του εφαίνετο ως όψις Αγίου. Ήτο δε τόσον αδύνατος από την νηστείαν, ώστε μόνον τα οστά και το δέρμα διέκρινον εις αυτόν. Τον είδον που επλησίασε εις την εκεί πλησίον ευρισκομένην πηγήν και εστάθη και ηυλόγησε με τάς δυο του χείρας το ύδωρ και κατόπιν έπιεν. Ένας από τα παληκάρια του Γέρο Κωστή, καταγόμενος από την επαρχίαν Κίτρους, λέγει εις τον αρχηγόν και εις τους άλλους «μοι φαίνεται ότι ο φαινόμενος θα είναι ο Μητροπολίτης Κίτρους. Διέκρινα ένα σημείον που είχε εις το πρόσωπον και ο οποίος προ ετών αφήκεν επάνω εις την Αγίαν Τράπεζαν το Ωμοφόριον αυτού και επιστολήν, ότι παραιτείτο, και έκτοτε έγινε αφανής». Αφού έπιεν ύδωρ τον επλησίασε ο καπετάν Κωστής με τα παληκάρια του, τον εχαιρέτισαν και εκάθισε και τους ενουθέτει περί Μετανοίας και εξομολογήσεως. Τόσον δε κατενύγησαν, ώστε όλοι εδάκρυσαν και μετενόησαν. Τον λέγει ο καπετάν Κωστής∙ «Γέροντα, μήπως είσθε ο άγιος Κίτρους;» Εκ της συγκινήσεως δεν ηδυνήθη να ομιλήση, αλλ’ εκ των οφθαλμών του έρρευσαν δάκρυα. Αφού δε ολίγον συνήλθε, τοις λέγει: «εγώ είμαι, αλλά προσέξατε να μη είπητε εις ουδένα ότι με είδατε». Τον λέγει ο καπετάν Κωστής∙ «Γέροντα ημείς είμεθα αμαρτωλοί και δεν έχουμε ελπίδα να σωθούμε». Ο Γέρων εξήγαγε εκ του στήθους του εικόνα ασημένιαν, η οποία είχε την σταύρωσιν του Χριστού, καί λέγει εις αυτόν: «Βλέπεις Αυτόν ο οποίος κρέμαται εις τον Σταυρόν; Εφ’ όσον ευρίσκεται εις τον Σταυρόν πάντοτε θα μας βοηθή να μη απελπιζώμεθα».

            Αφού δε πολλά τους ενουθέτησε του έδωσαν χρήματα, άρτους, ενδύματα, αλλά δεν ηθέλησε ουδέ παρά μικρόν να λάβη. Ευχηθείς δε αυτούς ανεχώρησε και εκρύβη εις το δάσος».    

 

 

[1] Γιάννη Γ. Μωραλίδη, Μακεδονικός Αγώνας: Ο Ναουσαίος Μακεδονομάχος – Οδηγός Σταύρος Μπάλιος.

[2] Αρχιμ. Ιγνατίου Δ. Σωτηριάδη, Πανόραμα Ιστορίας της Ιεράς Μητροπόλεως Κίτρους, Τόμος Α΄, Εκδ. Βαρναβείου Βιβλιοθήκης Ιεράς Μητροπόλεως Κίτρους – Κατερίνης και Πλαταμώνος, Κατερίνη, 1999, σελ. 24.

[3] Αθανασιου Ε. Καραθανάση, Αντωνίου Δ. Σατραζάνη, Μακεδονικοί Σύλλογοι. Έδεσσα: «Ο Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Βοδενών (1972).

[4] Παπακαρνέλη, Ιερά Μητρόπολη Πολυανής και Κιλκισίου, http://dev.dotsoft.gr/promoross/catalog/poi/2/7

[5] Γιάννη Γ. Μωραλίδη, Μακεδονικός Αγώνας: Ο Ναουσαίος Μακεδονομάχος – Οδηγός Σταύρος Μπάλιος.

[6] Ο Γέρων Φιλόθεος Ζερβάκος (ο ουρανοδρόμος οδοιπόρος), Εκδ. Ορθοδόξου Κυψέλης, Θεσσαλονίκη, 1988.