ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ: ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΠΟΥ ΨΑΧΝΟΥΜΕ

Ἄνθιμου Σ. Τορτοκᾶ

Μέλος Διοικούσας ἐπιτροπῆς

Ἑταιρείας Οἰκοτουρισμοῦ Βιτσίου

καὶ μέλος ΑΓΡΟΞΕΝΙΑ

agrotourismosὉ ἀγροτουρισμὸς ἄρχισε νὰ διαδίδεται στὴν Ἑλλάδα, στὰ μέσα τῆς δεκαετίας τοῦ ᾿80 ἀκολουθώντας τὸ παράδειγμα ἀνάλογων δραστηριοτήτων ἄλλων Εὐρωπαϊκῶν χωρῶν, ὅπως τῆς Ἰταλίας, τῆς Αὐστρίας καὶ τῆς Γαλλίας. Στὴν Ἑλλάδα ἐπικράτησε ὁ ἀγροτικὸς τουρισμός, μὲ τὴν ἔννοια τῆς ἀνάπτυξης τοῦ τουρισμοῦ στὶς ἀγροτικὲς περιοχὲς ποὺ συνδέεται μὲ τὴ ζωὴ στὸ χωριὸ καὶ τὸ ἀγροτικὸ περιβάλλον καὶ ὄχι ὁ ἀγροτουρισμὸς ποὺ ἀναφέρεται στὴν ἀνάπτυξη τουριστικῶν δραστηριοτήτων στὸ πλαίσιο τῆς γεωργικῆς ἐκμετάλλευσης ποὺ συνδέεται μὲ τὴ γεωργία, ὅπως συνέβη καὶ σὲ ἄλλες περιπτώσεις στὴν Εὐρώπη (Γαλλία, Ἰταλία κ.ἄ). Μετὰ τὴν πρώτη καθαρὰ ἐμπειρικὴ φάση ἀνάπτυξης τοῦ ἀγροτικοῦ τουρισμοῦ, ἡ ὁποία δὲν εἶχε καὶ οὐσιαστικὰ ἀποτελέσματα, ἀκολούθησε στὴ δεκαετία τοῦ ᾿80 τὸ δεύτερο στάδιο ἀνάπτυξής του. Τὴν περίοδο αὐτὴ δημιουργήθηκαν ἀγροτουριστικὲς ὑποδομὲς ἀπὸ ἰδιῶτες, ἀπὸ φορεῖς- Κοινότητες καὶ Δήμους- καὶ ἀπὸ γυναικείους Ἀγροτουριστικοὺς Συνεταιρισμούς, οἱ περισσότερες ἀπὸ τὶς ὁποῖες στηρίχθηκαν σὲ διάφορα χρηματοδοτικὰ προγράμματα ἐνίσχυσης τῶν ἐπενδύσεων καὶ ἀναπτύχθηκαν διάσπαρτα σὲ ὅλες τὶς περιοχὲς τῆς χώρας.

Οἱ ὑποδομὲς αὐτές, στὶς περισσότερες περιπτώσεις, δὲν συνάδουν μὲ τὴ φιλοσοφία καὶ τοὺς στόχους τοῦ ἀγροτουρισμοῦ. Σύγχρονα κτήρια, ξένα πρὸς τὴν ἀρχιτεκτονικὴ κληρονομιὰ καὶ τὶς τοπικὲς ἰδιαιτερότητες, ἀπρόσωπες ὑπηρεσίες καὶ προσφορὰ ἀγαθῶν, ξεκομμένα ἀπὸ τὴν τοπικὴ παράδοση στὶς περισσότερες περιπτώσεις. Ἡ κατάσταση αὐτὴ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τὸ μὴ σαφῆ προσανατολισμὸ τῶν ἀγροτουριστικῶν ἐπιχειρήσεων καὶ τὸ φαινόμενο κάθε ἐπιχείρηση νὰ ὁρίζει δικές της προδιαγραφὲς καὶ πρότυπα μὲ βάση τὴ βούληση τοῦ ἐπιχειρηματία, τὶς γνώσεις καὶ τὶς ἐμπειρίες του πάνω στὸ ἀντικείμενο, τὸν προσωπικό του χαρακτήρα, τὴν οἰκονομική του κατάσταση. Ἔτσι δημιουργήθηκαν ἀγροτουριστικὲς ἐπιχειρήσεις, οἱ ὁποῖες δὲν κατάφεραν νὰ ἀξιοποιήσουν τὶς τοπικὲς ἰδιαιτερότητες, νὰ στηρίξουν καὶ νὰ στηριχθοῦν στὴν πολιτισμικὴ κληρονομιὰ τοῦ τόπου, νὰ ἀξιοποιήσουν τὰ τοπικὰ προϊόντα καὶ κατὰ συνέπεια δὲν μπόρεσαν νὰ διαμορφώσουν ἕνα ἑλκυστικὸ προϊὸν γιὰ τοὺς κατοίκους τῶν μεγάλων ἀστικῶν κέντρων. Εἴκοσι χρόνια μετὰ καὶ παρὰ τὴν ἀπουσία θεσμικοῦ πλαισίου, ἡ κατάσταση εἶναι πολὺ διαφορετική.

Μὲ τὴν ἐφαρμογὴ τῶν προγραμμάτων LEADER+ (2000-2006), τῶν Ὁλοκληρωμένων Προγραμμάτων Ἀνάπτυξης Ἀγροτικοῦ Χώρου (Ο.Π.Α.Α.Χ), οἱ φορεῖς διαχείρισης ἔδωσαν ἰδιαίτερη βαρύτητα σὲ παράγοντες, ὅπως τὴν ἀξιοποίηση τοπικῶν ἰδιαιτεροτήτων, τὴν ποιότητα καὶ τὴν αὐθεντικότητα τῶν παρεχόμενων ὑπηρεσιῶν καὶ ἀγαθῶν καὶ τὴ δικτύωση τῶν ἐπιχειρήσεων. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νὰ δημιουργηθοῦν ἀγροτουριστικὲς ἐπιχειρήσεις οἱ ὁποῖες προσφέρουν ἀγροτουριστικὸ προϊόν, συμβατὸ μὲ περιβαλλοντικές, πολιτισμικές, κοινωνικὲς καὶ κοινοτικὲς ἀξίες τοῦ ἀγροτικοῦ χώρου καθὼς καὶ μὲ τὴν ἀναζήτηση τῆς ζωῆς στὴν ὕπαιθρο καὶ τῆς αὐθεντικότητάς της.

ΓΙΑΤΙ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ;

Στὸ τελευταῖο συνέδριο τοῦ πιὸ ἀξιόπιστου φορέα τοῦ τουρισμοῦ, τοῦ Συνδέσμου Τουριστικῶν Ἐπιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), ὁ Βαγγέλης Κυριακοῦ, Διευθυντὴς τῆς Τουριστικῆς Ἑταιρείας Καταρρακτῶν Ἔδεσσας, παρουσίασε μελέτη ὅπου συμπεραίνει τὰ ἑξῆς συγκλονιστικά: Κάθε ἕνα εὑρὼ ποὺ δαπανᾶ ὁ ἐπισκέπτης στὴ διανυκτέρευση στὴν περιφέρεια σὲ μικρὲς ἐπιχειρήσεις, ἡ τοπικὴ κοινωνία ὠφελεῖται κατὰ 2.3 εὐρώ. Κάθε ἕνα εὐρὼ ποὺ δαπανᾶ ὁ ἐπισκέπτης στὴ διανυκτέρευση σὲ μεγάλες ἐπιχειρήσεις μαζικοῦ τουρισμοῦ, ἡ τοπικὴ κοινωνία ὠφελεῖται κατὰ 0.8 εὐρώ. Εὔκολα μπορεῖ νὰ φανταστεῖ κανεὶς ἕναν κύκλο ἀγορῶν σὲ τοπικὸ ἐπίπεδο ποὺ ἀφορᾶ στὴν ἑστίαση, τὴν παροχὴ ὑπηρεσίας, τὴν κίνηση, τὴν οἰκοδομὴ κ.ἄ. Οἱ μικρὲς ἐπιχειρήσεις τροφοδοτοῦνται τοπικὰ καὶ δὲν ἀγοράζουν κρέατα π.χ. μαζικὰ ἀπὸ τὴν Ἀργεντινή.

Ὁ ὅρος ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ἔγινε γνωστὸς τόσο μέσῳ τῶν εὐρωπαϊκῶν προγραμμάτων, ὅσο καὶ ὅλων τῶν ἐκπροσώπων ἐπίσημων φορέων μέχρι σήμερα (γενικοὶ γραμματεῖς περιφερειῶν, βουλευτές, ὑπουργοί, ἐκπρόσωποι ἀναπτυξιακῶν φορέων κ.ἄ.) μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἔχει καθιερωθεῖ στὶς συνειδήσεις ὅλων. Ἡ ἀντικατάστασή του μὲ ὁποιοδήποτε ἄλλο ὅρο (π.χ. τουρισμὸς ὑπαίθρου), μόνο σύγχυση μπορεῖ νὰ προκαλέσει. Πολὺ δὲ περισσότερο, ἂν διασπάσουμε τὸν χῶρο σὲ ἀγρότες καὶ μὴ ἀγρότες.

ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ:

Μία ἤπια μορφὴ βιώσιμης τουριστικῆς ἀνάπτυξης καὶ πολυδραστηριότητας στὸν ἀγροτικὸ χῶρο, ἡ ὁποία ἔχει ὡς στόχους: Νὰ συμβάλλει ὥστε ὁ ἐπισκέπτης νὰ γνωρίσει τὶς ἀγροτικὲς περιοχές, τὶς ἀγροτικὲς ἀσχολίες, τὰ τοπικὰ προϊόντα, τὴν παραδοσιακὴ κουζίνα καὶ τὴν καθημερινὴ ζωὴ τῶν κατοίκων, τὰ πολιτισμι­κὰ στοιχεῖα καὶ τὰ αὐθεντικὰ χαρακτηριστικὰ τῶν τοπικῶν κοινωνιῶν. Νὰ φέρει τὸν ἐπισκέπτη σὲ ἐπαφὴ μὲ τὴ φύση καθὼς καὶ μὲ τὶς δραστηριότητες στὴν ὕπαιθρο, στὶς ὁποῖες θὰ μπορεῖ νὰ συμμετέχει, νὰ ψυχαγωγηθεῖ καὶ νὰ νιώσει τὴ χαρὰ τῆς περιήγησης, τῆς γνώσης καὶ τῆς ἀνακάλυψης. Νὰ κινητοποιήσει τὶς παραγωγικές, πολιτισμικὲς καὶ ἀναπτυξιακὲς δυνάμεις τοῦ τόπου, συμβάλλοντας ἔτσι στὴν ἀειφόρο, περιβαλλοντική, οἰκονομικὴ καὶ κοινωνικὴ ἀνάπτυξη τοῦ ἀγροτικοῦ χώρου.

ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΟΟΡΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ:

Μία ἀγροτικὴ περιοχὴ ποὺ συγκεντρώνει τὰ ἀκόλουθα χαρακτηριστικά: Συνιστᾶ μία διακριτὴ γεωγραφικὴ ἢ καὶ διοικητικὴ ἑνότητα, ἀπὸ μορφολογικὴ καὶ ἱστορικὴ ἄποψη, ποὺ δὲν περιλαμβάνει οἰκισμοὺς ἄνω τῶν 5.000 κατοίκων (τὸ κριτήριο αὐτὸ ὑπολογίζεται ἀνὰ οἰκισμὸ καὶ ὄχι στὸ σύνολο τῆς περιοχῆς). Οἱ κάτοικοι ἀπασχολοῦνται κυρίως μὲ δραστηριότητες τοῦ πρωτογενοῦς τομέα (γεωργία, κτηνοτροφία, ἁλιεία). Δὲν ἔχει ἀναπτυχθεῖ μέσα στὴν περιοχὴ αὐτὴ τουριστικὴ προσφορὰ μαζικοῦ (δηλ. ὀργανωμένου παραθεριστικοῦ) τουρισμοῦ ἢ προσφορὰ ποὺ ἀπευθύνεται σὲ ζήτηση ἄλλων μὴ ἤπιων μορφῶν τουρισμοῦ σύμφωνα μὲ τὰ ὁριζόμενα ἀπὸ τὶς ἁρμόδιες ἐθνικὲς ἀρχές.

ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ ΕΙΝΑΙ:

Συνδυασμὸς ὑπηρεσιῶν, προϊόντων καὶ δραστηριοτήτων ποὺ συνδέεται ἄμεσα ἢ ἔμμεσα μὲ τὰ ἰδιαίτερα ἀγροτικά, κοινωνικά, πολιτισμικὰ καὶ περιβαλλοντολογικὰ χαρακτηριστικά τοῦ ἀγροτουριστικοῦ προορισμοῦ καὶ ἀναδεικνύουν τὶς ἰδιαιτερότητές του.

ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΙΝΑΙ:

Ἐπιχείρηση μὲ παροχὲς ὑπηρεσιῶν ἀγροτουρισμοῦ ποὺ δραστηριοποιεῖτε σὲ περιοχὲς ἀγροτουριστικοῦ προορισμοῦ, οἱ ἐγκαταστάσεις καὶ ἡ λειτουργία τῆς ὁποίας ἐναρμονίζονται μὲ τὸ φυσικὸ καὶ ἀνθρωπογενὲς περιβάλλον τῆς περιοχῆς καὶ παρέχει μία τουλάχιστον ἀπὸ τὶς παρακάτω ὑπηρεσίες: Διαμονὴ. Ἑστίαση. Περιήγηση στὴ φύση. Εὐαισθητοποίηση, περιβαλλοντικὴ ἐκπαίδευση. Διοργάνωση τῆς γνωριμίας μὲ τὰ πολιτισμικὰ στοιχεῖα μίας περιοχῆς, ἐπίσκεψη στὰ ἱστορικὰ καὶ λοιπὰ ἀξιοθέατα, συμμετοχὴ σὲ ὑπαίθριες δραστηριότητες ἀναψυχῆς. Διοργάνωση ὑπαίθριων δραστηριοτήτων ἀναψυχῆς. Γνωριμία μὲ παραδοσιακὰ ἐπαγγέλματα, ἀγροτικὲς μεθόδους παραγωγῆς καὶ καλλιέργειας καθὼς καὶ παραγωγικὲς διαδικασίες ποὺ ἔχουν ἐκλείψει. Γνωριμία μὲ τὶς ἀσχολίες καὶ τὶς συνήθειες τῆς καθημερινῆς ζωῆς τῶν κατοίκων μίας περιοχῆς. Πώληση κυρίως τοπικῶν ἀγροτικῶν προϊόντων. Οἱ ἀγροτουριστικὲς ἐπιχειρήσεις κατατάσσονται, προκειμένου γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τῆς παρούσας προδιαγραφῆς στὶς ἀκόλουθες λειτουργικὲς μορφές: -Ἀγροτουριστικὰ καταλύμματα. -Πρατήρια / Ἐκθετήρια ἀγροτουριστικῶν προϊόντων. – Ἀγροτουριστικὰ κέντρα ἑστίασης καὶ ἀναψυχῆς. -Τουριστικὰ γραφεῖα – διοργανωτὲς ἢ ἐπιχειρήσεις ποὺ παρέχουν προγράμματα ὑπαίθριων δραστηριοτήτων καὶ περιηγήσεων οἰκοτουριστικοῦ καὶ πολιτιστικοῦ ἐνδιαφέροντος. -Ἀγροκτήματα. -Ἐπιχειρήσεις παραγωγῆς προϊόντων καὶ παροχῆς ὑπηρεσιῶν ἀνάδειξης τῆς τοπικῆς, πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς.

ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

Οἱ κατὰ τόπους Δημοτικὲς Ἀρχὲς χρειάζεται νὰ ἀντιληφθοῦν καλύτερα τὴν ἀναγκαιότητα νὰ φροντίζουν τὰ αὐτονόητα, ὅπως εἶναι ἡ καθαριότητα, ἡ σήμανση, οἱ λακκοῦβες τῶν δρόμων. Ἡ καλύτερη διαφήμιση εἶναι αὐτὴ ποὺ γίνεται στόμα μὲ στόμα. Ὁπωσδήποτε οἱ ἱκανοποιημένοι ἐπισκέπτες εἶναι αὐτοὶ ποὺ διαφημίζουν μία περιοχή, ἀλλὰ μεγάλο ρόλο παίζει οἱ κάτοικοί της καὶ οἱ ἀπόδημοι νὰ τὴν γνωρίζουν, νὰ πληροφοροῦν καὶ νὰ τὴν παινεύουν. Διαπιστώνεται ὅτι τὰ παραπάνω δὲν εἶναι αὐτονόητα στὴν περιοχή μας καὶ τώρα ποὺ οἱ μετακινήσεις δυσκολεύουν λόγῳ ἀκριβῶν καυσίμων, εἶναι εὐκαιρία νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν τόπο μας, ἐφαρμόζοντας εἰδικὲς ἐκπτώσεις γιὰ τοὺς συντοπίτες μας.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ  

Ἡ πλειοψηφία τῶν ξενώνων στὴν περιοχὴ εἶναι σὲ πολὺ καλὸ ἐπίπεδο, ὅμως ὑπάρχει μία πολὺ μεγάλη ἀνάγκη σὲ ἐπιχειρήσεις ποὺ νὰ φροντίζουν τὴν ἔλευση, τὴν ὀργάνωση καὶ τὴν ξενάγηση τῶν ἐπισκεπτῶν π.χ. ταξιδιωτικὰ γραφεῖα, οἰκοξεναγοί, δραστηριότητες κ.ἄ. Ἡ συνεργασία μεταξὺ τῶν ἐπαγγελματιῶν τοῦ τουρισμοῦ καὶ ἡ ὁμαδικὴ διαφήμιση, στὶς μέρες μας θεωροῦνται ἀπαραίτητες, ἀφοῦ γιὰ τὸν ἐπισκέπτη ἀποτελοῦμε ἕνα συνολικὸ πακέτο. Οἱ κατὰ τόπους ὁμάδες ἐπιχειρήσεων ποὺ μποροῦν νὰ συγχρωτίζονται π.χ. ἡ Ἑταιρεία Οἰκοτουρισμοῦ Βιτσίου (www. eobitsiou. gr), ἡ Ἑταιρεία Λιμναίου Τουρισμοῦ Βεγορίτιδας Πετρῶν (www.limnes.gr), μποροῦν νὰ πραγματοποιοῦν κοινὲς δράσεις προώθησης καὶ ἐκπαίδευσης προσωπικοῦ καὶ διοίκησης ἐνταγμένες κάτω ἀπὸ μία περιφερειακὴ ὀμπρέλλα π.χ. τὰ Σύμφωνα ποιότητας.

Ετικέτες - Σχετικά Θέματα