Παπαδημητρίου Απόστολος
Η επίσκεψη του πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών στην Αθήνα δίδει την αφορμή να εξετάσουμε την θέση της Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο. Και όταν λέμε Εκκλησία, εννοούμε την μία, αγία καθολική και αποστολική Εκκλησία, την οποία στην καθημερινότητα αποκαλούμε Ορθοδοξία. Βέβαια ακόμη και μεταξύ των ορθοδόξων υπάρχουν πλέον όχι ολίγοι, οι οποίοι σαγηνευμένοι από τα τεχνητά φώτα της Δύσης «μασούν» τα λόγια τους γύρω από την αποκλειστικότητα της αλήθειας στην Ορθοδοξία, αδυνατούντες να κατανοήσουν ότι γίνονται «νεροκουβαλητές» στον μύλο της νέας τάξης πραγμάτων, βασικό δόγμα της οποίας είναι η σχετικότητα της αλήθειας και το ισόκυρο των δρόμων που οδηγούν τον άνθρωπο στον Θεό!
Ο πλανήτης μας διέρχεται βαθύτατη παρακμή, αυτό είναι πλέον ομολογούμενο. Ήταν αναπόφευκτο η παρακμή να σημαδέψει και το πλήρωμα της Εκκλησίας, κλήρο και λαό. Τώρα που όσο ποτέ στο παρελθόν ο άνθρωπος, ο προδομένος από ιδεολογίες και κοινωνικοπολιτικά οράματα αναζητά στήριξη, οι διοικούντες την Εκκλησία δεν πείθουν ότι μπορούν να του προσφέρουν την ελπίδα που μόνο η πίστη μπορεί να δωρίσει. Η εκκοσμίκευση έχει πλήξει ακόμη και τους ποιμένες, ιδιαίτερα στις χώρες που είχαν την τύχη, να αποφύγουν τη δοκιμασία, στην οποία έθεσε την Εκκλησία του Χριστού το κομμουνιστικό καθεστώς! Ευτυχώς συνήθως γράφεται ότι είχαν την τύχη και όχι την ευλογία του Θεού. ΟΙ αδελφοί μας που δοκιμάστηκαν από τη βία του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού, της χωρίς Θεό θρησκείας, έδωσαν νέφος νεομαρτύρων! Εμείς που είχαμε την «τύχη» κατά τη μοιρασιά να μείνουμε «ελεύθεροι» υποταχθήκαμε άνευ όρων στον καταναλωτισμό του καπιταλισμού και τώρα θρηνούμε την κατάντια μας όχι ως πνευματική αλλά ως οικονομική κρίση! Ακόμη και ο αρχιεπίσκοπός μας κατά την προσφώνησή του προς τον πατριάρχη Κύριλλο αναφέρθηκε στην κρίση ως οικονομική. Μου φάνηκε, και πικράθηκα γι’ αυτό, ότι έκανε έκκληση για οικονομικής φύσεως βοήθεια! Είχα πικραθεί και στο παρελθόν, όταν, μετά τις τρομακτικές πυρκαγιές στην Πελοπόννησο, η Πολιτεία είχε αποστείλει ψυχολόγους για τη στήριξη των συγγενών των θυμάτων, ενώ η Εκκλησία οικονομική βοήθεια κατ’ αντιστροφή των ρόλων!
Όχι, δεν θέλουμε πρωτίστως οικονομικής φύσεως βοήθεια από την Εκκλησία της Ρωσίας. Θέλουμε μεταφράσεις στα ελληνικά βίου και μαρτυρίου των συγχρόνων μαρτύρων της. Θέλουμε ακόμη μεταφράσεις των θαυμασίων έργων πνευματικών Ρώσων, οι οποίοι κατενόησαν την επικράτηση του κομμουνισμού ως εγκατάλειψη από μέρους του Θεού ενός λαού διεφθαρμένου κατά την πολιτική και εκκλησιαστική ηγεσία, αλλά και κατά τη διανόηση! Η Ρωσία διεκδίκησε αρχικά το σκήπτρο της αυτοκρατορίας της Ρωμανίας και οι ηγεμόνες της αποκάλεσαν τη Μόσχα Τρίτη Ρώμη (δεύτερη αποκαλείτο η Κωνσταντινούπολη). Πάντοτε ο κοσμικά ισχυρός θέλει να ισχυροποιήσει την τοπική Εκκλησία! Έτσι τα πρεσβυγενή πατριαρχεία Ιεροσολύμων, Αλεξανδρείας και Αντιοχείας ουδεμία ισχύ έχουν από αιώνες, καθώς έχουν υποταγεί οι περιοχές τους στους Άραβες και το ποίμνιό τους κατά μεγάλη πλειονοψηφία έχει μεταστραφεί στο Ισλάμ. Μάλιστα το Αντιοχείας έχει μεταφέρει την έδρα του στη Δαμασκό, καθώς η Αντιόχεια είναι ακόμη υπό τουρκική κατοχή. Όμως δεν είδαμε κάποια ουσιαστική κίνηση για πίεση προς απελευθέρωση του από μηνών αιχμαλώτου μητροπολίτου Χαλεπίου, ο οποίος απήχθη από αντάρτες ελεγχόμενους από τις ΗΠΑ, Τουρκία, Σαουδική Αραβία και Ισραήλ! Ούτε πάλι η κραυγή αγωνίας των χριστιανών της Συρίας έφθασε στ’ αυτιά μας!
Η Ρωσία έδωσε πολλούς αγώνες για την Ορθοδοξία. Κατά τον 18ο όμως αιώνα ο επονομασθείς μέγας Πέτρος, επιχείρησε να επιβάλει στη χώρα του τον δυτικό τρόπο ζωής και να θέσει την Εκκλησία στο περιθώριο. Οι διοικούντες την Εκκλησία υπέκυψαν και σταδιακά η άρχουσα τάξη υποτάχθηκε στο δυτικό πνεύμα. Έτσι φθάσαμε στην επικράτηση του κομμουνισμού σε χώρα ορθόδοξη! Το Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως έχασε το μεγαλείο του πολύ πριν αλωθεί η Πόλη. Άλλοι Πατριάρχες δοκιμάστηκαν και μαρτύρησαν, άλλοι εξαργύρωσαν την ανάδειξή τους με χρηματισμό της Πύλης και υποτάχθηκαν στο θέλημα του κοσμικού δυνάστη. Και όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου και ξεσηκώθηκαν οι πρόγονοί μας για «του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία», οι κρατούντες στην Πολιτεία και στην Εκκλησία, υπό τις εντολές των «προστατών» μας, ως έκφραση ευγνωμοσύνης προς την Εκκλησία αποφάσισαν το Αυτοκέφαλο! Τους ακολούθησαν όλες οι άλλες βαλκανικές χώρες, που σταδιακά απόκτησαν την δοτή ανεξαρτησία τους. Η λαίλαπα του εθνικισμού εισέβαλε βίαια στην περιοχή μας φερόμενη από ηγεμόνες, που οι «προστάτες» εγκαθιστούσαν, ώστε να διοικούνται κατά τρόπο πολιτισμένο οι «άγριοι» Βαλκάνιοι. Στα πλαίσια αυτά και η Ρωσία ποτέ δεν έπαψε να εποφθαλμιά την κάθοδό της στο Αιγαίο. Ακόμη και το Άγιον Όρος επιδίωξε να αλώσει στις αρχές του 20ου αιώνα, αλλά η επικράτηση του κομμουνισμού έθεσε τέρμα στις ορέξεις της.
Κατά την περίοδο του ψυχρού πολέμου δεν υπήρχε τόπος για εκμετάλλευση της Εκκλησίας εκ μέρους των κρατούντων. Μετά την κατάρρευση όμως του κομμουνισμού η ρωσική Εκκλησία στήριξε και στηρίζει το όραμα του Πούτιν για την ανόρθωση της χώρας. Από την άλλη οι ΗΠΑ θεώρησαν ότι η προσέγγισή τους προς το Πατριαρχείο, που εμείς οι Έλληνες αποκαλούμε Οικουμενικό, θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντά τους στην Ανατολική Ευρώπη και πιο πέρα. Έτσι επικράτησε περίοδος ψυχρότητας μεταξύ των δύο Πατριαρχείων και αυτή εντάθηκε κατά καιρούς με ζητήματα που προέκυψαν στις χώρες Εσθονία και Ουκρανία!
Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων δοκιμάζεται από λειψανδρία και από τη διαρκή εχθρότητα του κράτους του Ισραήλ, το οποίο επιδιώκει τον πλήρη έλεγχο επί των προσκυνημάτων. Εμείς όμως επιμένουμε να είναι υψωμένες στα προσκυνήματα και ελληνικέ σημαίες και να αποκαλούμε το Πατριαρχείο ελληνορθόδοξο, θέτοντας εθνικό καπελάκι στην Ορθοδοξία, όπως οι Εβραίοι σε κάθε επίσημο επισκέπτη τους! Θα μπορούσαμε να απευθυνθούμε για τη στελέχωση των προσκυνημάτων στις ομόδοξες χώρες, όμως αισθανόμαστε να μας απειλεί ο κίνδυνος της «αλώσεως» από μέρους των Σλάβων! Δεν είναι παντελώς αδικαιολόγητος ο φόβος, καθώς οι Ρώσοι επιμένουν στην πρωτοκαθεδρία, λόγω αριθμητικής υπεροχής των πιστών τους. Στο Ισραήλ ζουν πλέον αρκετές χιλιάδες Εβραίων επαναπατρισμένων από την πρώην Σοβιετική Ένωση, οι οποίοι δηλώνουν ορθόδοξοι. Είναι πράγματι; Αν κάποτε παραχωρήσει ο Θεός για την αφροσύνη μας και τον εθνοκεντρισμό μας, Ελλήνων, Ρώσων και άλλων ορθοδόξων λαών, να τεθούν τα προσκυνήματα υπό των έλεγχο των σιωνιστών, τότε θα θρηνούμε.
Οι ορθόδοξοι λαοί είναι η ελπίδα του λοιπού χριστιανικού κόσμου. Αν καταφέρουν να ξεπεράσουν τον εθνοκεντρισμό, τουλάχιστον στις χώρες της διασποράς, και στη συνέχεια μία πανορθόδοξη σύνοδος συμβάλει στην υπέρβαση των αντιθέσεων, που απορρέουν από απαιτήσεις πρωτοκαθεδρίας, τότε η Ορθοδοξία θα λάμψει όχι μόνο στις χώρες, όπου τυπικά οι πολίτες ανήκουν στην Εκκλησία, αλλά και στις άλλες, όπου οι ομολογίες έχουν, με τη στάση τους, απομακρύνει τους πιστούς από τον Χριστό. Αν δεν συμβεί αυτό όχι μόνο θα επιταθεί η εκκοσμίκευση και στις ορθόδοξες χώρες, αλλά μακροπρόθεσμα το Ισλάμ θα σαρώσει.
ΟΙ διοικούντες τις εθνικές Εκκλησίες ας συλλογιστούν τις ευθύνες τους ενώπιον του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ο οποίος αποτελεί την κεφαλή της Εκκλησίας.