Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ

18 Μαΐου 2012 σε ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ, ΙΣΤΟΡΙΑ

Σάβ­βα Κα­ρα­κα­σί­δη

Ἂς ρί­ξου­με πρῶ­τα μί­α μα­τιὰ στὴν γε­νι­κὴ ἱ­στο­ρί­α τοῦ Πόν­του ἀ­πὸ τὰ ἀρ­χαί­α χρό­νια ἕ­ως σή­με­ρα.

Οἱ Ἕλ­λη­νες τοῦ Πόν­του ἐ­πί­ση­μα ἐγ­κα­τα­στά­θη­καν στὰ χώ­μα­τα τοῦ ἱ­στο­ρι­κοῦ Πόν­του τὸν 8^ο αἰ­ῶνα π.Χ., ἂν καὶ πολ­λοὶ με­λε­τη­τὲς ἰ­σχυ­ρί­ζον­ται ὅ­τι ὑ­πῆρ­ξαν πο­λὺ νω­ρί­τε­ρα ἐ­κεῖ. Κα­τ᾿ ἀρ­χὴν ἱ­δρύ­θη­κε ἡ Σι­νώ­πη, με­τέ­πει­τα ἡ Σαμ­ψοῦν­τα καὶ ἀ­κο­λού­θη­σαν οἱ ὑ­πό­λοι­πες πό­λεις, ἀ­πὸ Ἴ­ω­νες τῆς Μι­λή­του. Ὁ μύ­θος τοῦ Ἰ­ά­σω­να, ἡ κά­θο­δος τῶν μυ­ρί­ων τοῦ Ξε­νο­φῶν­τα, ἀλ­λὰ καὶ προ­σω­πι­κό­τη­τες ὅ­πως ὁ Στρά­βων καὶ ὁ Δι­ο­γέ­νης φώ­τι­σαν τὴν προ­χρι­στι­α­νι­κὴ ἱ­στο­ρί­α τοῦ Πόν­του.

Τὰ με­τέ­πει­τα χρό­νια κύ­λη­σαν πε­ρί­που ὁ­μα­λὰ ἀ­κο­λου­θών­τας τὴν μοί­ρα πά­νω κά­τω τοῦ ὑ­πό­λοι­που Ἑλ­λη­νι­σμοῦ. Τὰ πρῶ­τα χρι­στι­α­νι­κὰ χρό­νια στὸν Πόν­το ἱ­δρύ­θη­καν ἱ­στο­ρι­κό­τα­τες Μο­νές, ὅ­πως εἶ­ναι τὰ 3 με­γά­λα Μο­να­στή­ρια τοῦ Ἁ­γί­ου Ἰ­ω­άν­νη τοῦ Βα­ζε­λῶ­να, τοῦ Ἁ­γί­ου Γε­ωρ­γί­ου τοῦ Πε­ρι­στε­ρε­ῶτα, τῆς Πα­να­γί­ας Σου­με­λᾶ, ἀλ­λὰ καὶ ἡ Πα­να­γί­α Γου­με­ρᾶ καὶ ἄλ­λα πολ­λά. Ἐρ­χό­με­νοι στὴν αὐ­το­κρα­το­ρί­α τῶν Κο­μνη­νῶν, οἱ ὁ­ποῖ­οι ἐκ­δι­ώ­χθη­καν μὲ τὶς σταυ­ρο­φο­ρί­ες ἀ­πὸ τὴν Κων­σταν­τι­νού­πο­λη, στὴν συ­νέ­χεια ἐγ­κα­τα­στά­θη­καν καὶ ἵ­δρυ­σαν τὸ 1204 τὴν αὐ­το­κρα­το­ρί­α τῆς Τρα­πε­ζούν­τας, ἡ ὁ­ποί­α δι­ήρ­κε­σε 257 χρό­νια καὶ ἔ­γρα­ψε λαμ­πρὴ ἱ­στο­ρί­α, μέ­χρι νὰ πέ­σει στὰ χέ­ρια τῶν Ὀ­θω­μα­νῶν τὸ 1461, 8 χρό­νια με­τὰ τὴν πτώ­ση τῆς Πό­λης. Ἡ προ­σφο­ρὰ τῆς Αὐ­το­κρα­το­ρί­ας ἦ­ταν τε­ρά­στια, λό­γῳ τῆς ἀ­νά­πτυ­ξης τε­χνῶν καὶ ἐ­πι­στη­μῶν τὰ δύ­σκο­λα κα­τὰ τὰ ἄλ­λα χρό­νια ἐ­κεῖ­να. Ἀρ­χι­τε­κτο­νι­κή, χτί­σι­μο Ἐκ­κλη­σι­ῶν, Σχο­λεί­ων, ζω­γρα­φι­κή, φυ­σι­κή, μα­θη­μα­τι­κά, ἀ­στρο­νο­μί­α εἶ­χαν τὴν τι­μη­τι­κή τους.

Στὸ ση­μεῖ­ο αὐ­τὸ ἀρ­χί­ζουν τὰ δύ­σκο­λα: Τουρ­κο­κρα­τί­α, ἐ­ξισ­λα­μι­σμοί, κα­τα­πί­ε­ση, ἦρ­θαν καὶ ἐ­πι­βά­ρυ­ναν τὴν κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα τῶν Πον­τί­ων, ἀλ­λὰ δὲν εἶ­χαν πο­τὲ τὸ κου­ρά­γιο νὰ ξε­χά­σουν τὶς ἀρ­χές τους καὶ πο­λέ­μη­σαν μὲ ὅ­λα τὰ μέ­σα ποὺ δι­έ­θε­ταν. Ὁ κρυ­πτο­χρι­στι­α­νι­σμός, τὰ δι­πλὰ ὀ­νό­μα­τα, μου­σουλ­μα­νι­κὸ καὶ χρι­στι­α­νι­κὸ καὶ ἀρ­γό­τε­ρα τὸ ἀν­τάρ­τι­κο, ἦ­ταν κά­ποι­α ἀ­πὸ τὰ μέ­σα ποὺ ἐ­πι­στρά­τευ­σαν στὴ δύ­σκο­λη αὐ­τὴ πε­ρί­ο­δο. Μὲ τὸ πέ­ρα­σμα τῶν ἐ­τῶν ἡ Ρω­μι­ο­σύ­νη καὶ πά­λι ἔ­δω­σε τὰ φῶ­τα της. Ἡ προ­κο­πὴ καὶ ἀ­ξι­ο­σύ­νη τῶν Ἑλ­λή­νων τοῦ Πόν­του ὁ­δή­γη­σε τὸν Σουλ­τά­νο νὰ δώ­σει ἰ­δι­αί­τε­ρα προ­νό­μια, σὲ αὐ­τοὺς ποὺ συμ­με­τεῖ­χαν στὴν πρώ­τη με­γά­λη ἐ­σω­τε­ρι­κὴ με­τα­νά­στευ­ση τοῦ 1830 στὰ με­ταλ­λεῖ­α στὸ ἐ­σω­τε­ρι­κό τῆς Τουρ­κί­ας καὶ τοὺς Ἀρ­γυ­ρου­πο­λί­τες. Ἡ πλού­σια τά­ξη στὶς με­γά­λες πα­ρα­λια­κὲς πό­λεις ἦ­ταν καὶ πά­λι Ἑλ­λη­νι­κή, μὲ τρα­πε­ζί­τες, ἐμ­πό­ρους κ.λπ. Ἡ ἵ­δρυ­ση τοῦ Φρον­τι­στη­ρί­ου τῆς Τρα­πε­ζούν­τας, τῆς Ἀρ­γυ­ρου­πό­λε­ως καὶ ἄλ­λων πε­ρι­ο­χῶν, ἡ ἔκ­δο­ση ἔν­τυ­που ὑ­λι­κοῦ, ὁ ρό­λος τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας στὴν ἐ­θνι­κὴ συ­νεί­δη­ση καὶ δι­α­τή­ρη­ση τῆς γλώσ­σας, ἡ βι­βλι­ο­θή­κη τῆς Ἀρ­γυ­ρού­πο­λης, εἶ­ναι με­ρι­κὰ χτυ­πη­τὰ πα­ρα­δείγ­μα­τα τῆς πο­λι­τι­σμι­κῆς ἀ­νω­τε­ρό­τη­τας τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ στοι­χεί­ου στὴν πε­ρι­ο­χὴ τοῦ Πόν­του, ἀλ­λὰ καὶ τῆς εὐ­ρύ­τε­ρης Μι­κρᾶς Ἀ­σί­ας. Πα­ρό­μοι­ες κα­τα­στά­σεις δι­α­δρα­μα­τί­ζον­ται καὶ στὴν Πό­λη καὶ στὴν Μι­κρὰ Ἀ­σί­α γε­νι­κό­τε­ρα, μὲ τοὺς Ἕλ­λη­νες νὰ ἔ­χουν τὸ πο­λι­τι­στι­κὸ πλε­ο­νέ­κτη­μα ἀ­πέ­ναν­τι στὸ ψη­φι­δω­τὸ τῶν λα­ῶν τῆς Ὀθω­μα­νι­κῆς αὐ­το­κρα­το­ρί­ας.

Ἀλ­λὰ καὶ πά­λι ἀρ­χί­ζει νέ­α αἱ­μα­το­βαμ­μέ­νη σε­λί­δα μὲ τὸ κί­νη­μα τῶν Νε­ο­τούρ­κων τὸ 1908 καὶ οἱ ἐκ­κα­θα­ρί­σεις του ἦ­ταν θέ­μα χρό­νου νὰ αἱ­μα­το­κυ­λή­σουν Ἀρ­μέ­νιους καὶ Ρω­μιοὺς κα­θὼς ἦ­ταν πλή­ρως ρα­τσι­στι­κοῦ πε­ρι­ε­χο­μέ­νου. Αὐ­τὸς εἶ­ναι καὶ ὁ ὁ­ρι­σμὸς τοῦ ρα­τσι­σμοῦ, ἡ Τουρ­κί­α στοὺς Τούρ­κους διὰ μέ­σου τῶν ὅ­πλων καὶ ὄ­χι ἡ ση­με­ρι­νὴ στά­ση τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ λα­οῦ ἀ­πέ­ναν­τι στοὺς με­τα­νά­στες. Οἱ λευ­κοὶ θά­να­τοι, τὰ ἀ­με­λὲ ταμ­που­ροῦ, οἱ ἀ­τέ­λει­ω­τες πο­ρεῖ­ες ἐ­ξόν­τω­σης ἀ­κο­λου­θών­τας τὸ γερ­μα­νι­κὸ μον­τέ­λο ἐ­ξόν­τω­σης τῶν λα­ῶν, μὲ πρω­τερ­γά­τη τὸν Λί­μαν Φὸν Σάν­τερς, οἱ βια­σμοί, τὸ ξε­κοί­λια­σμα ἐγ­κύ­ων, οἱ θη­ρι­ω­δί­ες τοῦ Το­πὰλ Ὀ­σμάν στὴ πε­ρι­ο­χὴ τῆς Κε­ρα­σοῦν­τας, οἱ μα­ζι­κὲς ἐ­κτε­λέ­σεις Ρω­μι­ῶν, οἱ ὀρ­γα­νω­μέ­νοι ἐμ­πρη­σμοὶ ρω­μαί­ϊκων χω­ρι­ῶν, τὰ ὀ­πι­σθο­δε­σί­μα­τα τῶν χε­ρι­ῶν καὶ τὸ ρί­ξι­μο στὸν Ἄ­λυ πο­τα­μὸ στὸ Σε­ϊ­τὰν Ντε­ρε­σὶ (φα­ράγ­γι τοῦ δι­α­βό­λου), τὰ δι­κα­στή­ρια ἀ­νε­ξαρ­τη­σί­ας καὶ οἱ κρε­μά­λες στὴν Ἀ­μά­σεια, ὅ­που ἄ­φη­σε τὴν τε­λευ­ταί­α πνοή­ ἡ πον­τια­κὴ δι­α­νό­η­ση καὶ ὄ­χι μό­νο, εἶ­ναι με­ρι­κὰ ἀ­πὸ τὰ πα­ρα­δείγ­μα­τα τὴν συ­στη­μα­τι­κῆς ἐ­ξόν­τω­σης Ἀρ­με­νί­ων ἀ­πὸ τὸ 1915 ἀρ­χι­κὰ καὶ τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ στοι­χεί­ου στὴ συ­νέ­χεια.

Στὸ ση­μεῖ­ο αὐ­τὸ ἔρ­χε­ται καὶ τὸ αἴ­σθη­μα αὐ­το­συν­τή­ρη­σης τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ στοι­χεί­ου ποὺ παίρ­νει τὴν κα­τά­στα­ση στὰ χέ­ρια του. Τὸ ἀν­τάρ­τι­κο δὲν προ­έ­κυ­ψε βέ­βαι­α ἀ­πὸ τὴν προ­κλη­τι­κό­τη­τα τῶν Ρω­μι­ῶν ὅ­πως ἀ­ρέ­σκε­ται νὰ ἀ­να­φέ­ρει ἡ τουρ­κι­κὴ πλευ­ρά, ἀλ­λὰ ἀ­πὸ μί­α πέ­ρα γιὰ πέ­ρα ἀ­λη­θι­νὴ ἀ­νάγ­κη τῆς ἐ­πο­χῆς ὁ­ρι­σμέ­νων πα­λληκα­ρι­ῶν νὰ πά­ρουν τὰ βου­νὰ μὴ ἀν­τέ­χον­τας ἄλ­λο τὴν κα­τα­πί­ε­ση, ἡ ὁ­ποί­α ἦ­ταν ἐν­το­νό­τα­τη στὸν δυ­τι­κὸ Πόν­το. Τὸ ἀν­τάρ­τι­κο με­τὰ τὸ 1800 πῆ­ρε δι­α­στά­σεις καὶ ἔ­φτα­σε νὰ παί­ζει κα­θο­ρι­στι­κό­τα­το ρό­λο στὴν προ­δι­α­γε­γραμ­μέ­νη ἄ­σχη­μη μοί­ρα τῶν Ἑλ­λή­νων τοῦ Πόν­του με­τὰ τὸ 1915. Ἐ­πί­σης αὐ­τὸ τὸ ἀν­τάρ­τι­κο ἔ­χει τε­ρά­στια ση­μα­σία­, δι­ό­τι κρά­τη­σε κυ­ρι­ο­λε­κτι­κὰ ζων­τα­νὰ χι­λιά­δες γυ­ναι­κό­παι­δα, μέ­σα ἀ­πὸ ἀ­πί­στευ­τα τρα­γι­κὲς κα­τα­στά­σεις, μὲ τοὺς ὁ­πλαρ­χη­γοὺς φό­βο καὶ τρό­μο τῶν τουρ­κι­κῶν ἀρ­χῶν, ὁ­ρι­σμέ­νοι ἀ­πὸ τοὺς ὁ­ποί­ους ἐ­πι­κη­ρύ­χτη­καν μὲ πο­σὰ ποὺ ξε­περ­νοῦ­σε ἀ­κό­μα καὶ ἡ ἐ­πι­κή­ρυ­ξη τοῦ Κο­λο­κο­τρώ­νη τὰ χρό­νια ἐ­κεῖ­να. Δὲν βο­η­θή­θη­καν πο­τὲ καὶ ἀ­πὸ κα­νέ­ναν ἐ­θνάρ­χη Βε­νι­ζέ­λο ἢ ὁ­ποι­ον­δή­πο­τε ἀρ­χη­γὸ τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ κρά­τους τὴν πε­ρί­ο­δο αὐ­τή, μέ­χρι τὴν ἀν­ταλ­λα­γὴ τοῦ 1922 ἂν καὶ τὸ ζή­τη­σαν ἐ­πα­νει­λημ­μέ­να καὶ ἐ­πί­μο­να, ἀλ­λὰ τὸ ἀ­πο­τέ­λε­σμα ἦ­ταν πάν­το­τε ἀρ­νη­τι­κό. Μό­νο ὑ­πο­σχέ­σεις γιὰ βο­ή­θεια καὶ αὐ­τὲς ἀ­πὸ τὸν ρώ­σι­κο στρα­τό, ὁ ὁ­ποῖ­ος ἐ­πί­σης δὲν ἀν­τα­πο­κρί­θη­κε. Ἡ εἴ­σο­δος τοῦ τσα­ρι­κοῦ στρα­τοῦ τὸ 1916 στὴ Τρα­πε­ζοῦν­τα ἔ­δω­σε πνο­ὴ καὶ λό­γο ἐλ­πί­δας στοὺς Ρω­μιοὺς τοῦ ἀ­να­το­λι­κοῦ Πόν­του, τὴ στιγ­μὴ ὅ­μως ποὺ ὅ­λος ὁ δυ­τι­κὸς Πόν­τος ὑ­πέ­φε­ρε τὰ πάν­δει­να ἀ­πὸ τὸν πλη­γω­μέ­νο ἐ­γω­ϊσμὸ τῶν Νε­ο­τούρ­κων. Ἡ ἥτ­τα στὸ ἐ­σω­τε­ρι­κό τῆς Ρω­σί­ας ἀ­πὸ τοὺς μπολ­σε­βί­κους 2 χρό­νια ἀρ­γό­τε­ρα καὶ ἡ φα­νε­ρὴ θέ­ση τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ κρά­τους ὑ­πὲρ τοῦ Τσά­ρου ἔ­τρε­ψε τοὺς μπολ­σε­βί­κους σὲ βο­ή­θεια στὸν Κε­μὰλ στὴν συ­νέ­χεια. Γιὰ τὸ μοι­ραῖ­ο τέ­λος συ­νε­τέ­λε­σαν καὶ ἄλ­λοι πα­ρά­γον­τες ὅ­πως τὰ ἀ­τε­λεί­ω­τα λά­θη τῆς Μι­κρα­σι­α­τι­κῆς ἐκ­στρα­τεί­ας, ἡ πα­ρου­σί­α τοῦ φι­λο­τούρ­κου ὕ­πα­του ἁρ­μο­στῆ Στερ­γιά­δη στὴ Σμύρ­νη, οἱ ἐ­κλο­γὲς ἐν μέ­σῳ πο­λέ­μου, ἡ ἀλ­λα­γὴ τῆς στρα­τι­ω­τι­κῆς ἡ­γε­σί­ας ἀ­πὸ τοὺς ἑ­πό­με­νους, ἡ ἔλ­λει­ψη κα­θο­ρι­σμέ­νου σκο­ποῦ στὴ Μι­κρα­σί­α, ποὺ φαί­νε­ται ἀ­πὸ τὴν ἀ­πο­στο­λὴ αὐ­το­κτο­νί­ας ἐν μέ­σῳ τῆς Ἁλ­μυ­ρῆς ἐ­ρή­μου στὴν Ἄγ­κυ­ρα, πέ­ραν τῆς κά­λυ­ψης ποὺ δώ­σα­με στοὺς δῆ­θεν συμ­μά­χους μας γιὰ τὰ σκο­τει­νά τους σχέ­δια. Ἡ ἱ­στο­ρί­α βέ­βαι­α τῶν συμ­μά­χων κά­θε ἄλ­λο πα­ρὰ ἠ­θι­κὴ καὶ ἔν­τι­μη ὑ­πῆρ­ξε. Δὲν ξε­χνᾶ­με τὶς ἀ­ποι­κί­ες ποὺ ἐγ­κα­τέ­στη­σαν στὸν παγ­κό­σμιο χάρ­τη, ὄ­χι μὲ πο­λι­τι­σμὸ, ἀλ­λὰ μὲ τὰ ὅπλα καὶ σὲ ὅ­λες τὶς Ἠπεί­ρους, δὲν ξε­χνᾶ­με πὼς ἀ­πὸ τῆς γέν­νη­σης τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ κρά­τους τὸ 1821 τοὺς χρω­στᾶ­με χρή­μα­τα, ὅ­ταν πλη­ρώ­να­με 9 κα­ρά­βια γιὰ νὰ πά­ρου­με 1, δὲν ξε­χνᾶ­με πὼς κά­θε φο­ρά ποὺ ἐν­δι­α­φέ­ρον­ται γιὰ τὸ κα­λό τῆς Ἑλ­λά­δας, τὸ πλη­ρώ­νου­με ἀ­κρι­βά. Ἔ­τσι ἀ­κρι­βῶς ἰ­σχύ­ει καὶ σή­με­ρα. Αὐ­τοὶ μᾶς ἔ­στει­λαν στὴν Μι­κρὰ Ἀ­σί­α γιὰ κά­ποι­ο σκο­πό, ἀλ­λὰ ὅ­ταν τε­λεί­ω­σαν τὰ σχέ­διά τους, βο­η­θοῦ­σαν τὸν Κε­μὰλ σὲ κα­θη­με­ρι­νὴ βά­ση, κά­νον­τας τὰ στρα­βὰ μά­τια σὲ κα­τά­φο­ρες πε­ρι­πτώ­σεις ἀ­δι­κι­ῶν σὲ βά­ρος τοῦ Ἑλ­λη­νι­σμοῦ, βο­η­θών­τας ἔ­τσι καὶ στὸν «συ­νω­στι­σμὸ» τῆς Σμύρ­νης. Ἡ μη­τέ­ρα Ἑλ­λά­δα οὐ­δέ­πο­τε ἔ­στει­λε κα­ρά­βια γιὰ νὰ σω­θεῖ ὅ­τι ἀ­πέ­μει­νε ἀ­πὸ τοὺς δύ­σμοι­ρους Ρω­μιοὺς καὶ οἱ ὑ­πο­τι­θέ­με­νοι σύμ­μα­χοι, ὄ­χι μό­νο δὲν ἔ­ρρι­ξαν μί­α κα­νο­νιὰ νὰ ἀ­πο­φευ­χθοῦν ἐ­κεῖ­νες οἱ ἀ­κρό­τη­τες ποὺ ὅ­μοι­ές της δὲν ἔ­χει δεῖ ἀν­θρώ­πι­νο μά­τι, ἀλ­λὰ ἔ­ρρι­χναν καὶ βρα­στὸ νε­ρὸ σὲ αὐ­τοὺς ποὺ σκαρ­φά­λω­ναν στὰ κα­ρά­βια γιὰ νὰ σω­θοῦν. Ὑ­πάρ­χει μά­λι­στα μαρ­τυ­ρί­α ἀ­πὸ αὐ­τό­πτη μάρ­τυ­ρα ὁ ὁ­ποῖ­ος αἰ­σθάν­θη­κε ντρο­πὴ ποὺ ἀ­νῆ­κε στὸ ἀν­θρώ­πι­νο γέ­νος, μὲ ὅ­λα αὐ­τὰ ποὺ συ­νέ­βη­σαν στὸ κά­ψι­μο τῆς Σμύρ­νης.

Δὲν τε­λεί­ω­σε ὅ­μως ἡ ὀ­δύσ­σεια τοῦ Ἕλ­λη­να στὴν Σμύρ­νη. Ὅ­σοι πρό­λα­βαν πῆ­γαν στὰ βό­ρεια πα­ρά­λια τῆς Μαύ­ρης θά­λασ­σας καὶ προ­στέ­θη­καν στὸν ἤ­δη ὑ­πάρ­χον­τα Ἑλ­λη­νι­σμό. Ἦρ­θε ὁ Στά­λιν τὶς ἑ­πό­με­νες δε­κα­ε­τί­ες νὰ ἐ­ξο­λο­θρεύ­σει πλή­ρως τοὺς ἐ­να­πο­μεί­ναν­τες Ἕλ­λη­νες οἱ ὁ­ποῖ­οι πα­ρή­γα­γαν καὶ πά­λι πο­λι­τι­σμὸ ἐ­πὶ σει­ρὰ ἐ­τῶν, σὲ μί­α ἀν­τί­στοι­χη λο­γι­κὴ ἐ­σω­τε­ρι­κῆς ἐκ­κα­θά­ρι­σης ἀ­πὸ ἀ­νε­πι­θύ­μη­τες μει­ο­νό­τη­τες. Μὲ ὅ­λες αὐ­τὲς τὶς κα­τα­στά­σεις δὲν θὰ μπο­ροῦ­σε νὰ ἔ­χει δι­α­φο­ρε­τι­κὸ τέ­λος ἡ μοί­ρα τοῦ Ἑλ­λη­νι­σμοῦ τῆς Ἀ­να­το­λῆς μὲ ξε­ρρί­ζω­μα ἀ­πὸ τὶς πα­τρο­γο­νι­κές του ἑ­στί­ες με­τὰ ἀ­πὸ 3.000 χρό­νια, κα­θὼς καὶ τὶς τρα­γι­κὲς ἀ­πώ­λει­ες ψυ­χῶν καὶ τὴν κα­ταρ­ρά­κω­ση τοῦ προ­σφυ­γι­κοῦ πλέ­ον Ἑλ­λη­νι­σμοῦ.

Πῶς ἀ­πο­δει­κνύ­ε­ται ἡ Γε­νο­κτο­νί­α τῶν Ἑλ­λή­νων τῆς Ἀ­να­το­λῆς;

Ἔ­χουν κα­τα­γρα­φεῖ ἀ­πὸ Ἑλ­λη­νι­κῆς πλευ­ρᾶς ἄ­πει­ρες μαρ­τυ­ρί­ες ἀ­πὸ ἀν­θρώ­πους 1^ης γε­νιᾶς γιὰ τὶς κα­τα­στά­σεις τοῦ δι­α­δρα­μα­τί­στη­καν ἐ­κεῖ­να τὰ χρό­νια. Ὑ­πάρ­χουν ἐ­πί­σης ἐ­πί­ση­μα ἔγ­γρα­φα ἀ­πὸ τὴν ἀλ­λη­λο­γρα­φί­α τῆς ἐ­πο­χῆς στὴν κα­το­χὴ τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ κρά­τους. Ἂν κά­ποι­ος θε­ω­ρή­σει ὅ­τι ἐ­μεῖς οἱ Πόν­τιοι ὑ­περ­βάλ­λου­με γιὰ νὰ δι­εκ­δι­κή­σου­με κά­τι πα­ρα­πά­νω ἀ­πὸ αὐ­τὸ ποὺ μᾶς ἀ­νή­κει, ἂς ἀ­να­τρέ­ξει σὲ ἐ­πί­ση­μα ἔγ­γρα­φα ἀ­πὸ ξέ­νους πρέ­σβεις τῆς ἐ­πο­χῆς καὶ ὁ­ρι­σμέ­νοι ἀ­πὸ αὐ­τοὺς μά­λι­στα οὔ­τε φι­λέλ­λη­νες ὑ­πῆρ­ξαν, ἀλ­λὰ στὴ πο­ρεί­α εἶ­δαν τὴν ἀ­δι­κί­α εἰς βά­ρος τῶν Ἑλ­λή­νων νὰ παίρ­νει τε­ρά­στι­ες δι­α­στά­σεις, ὅ­πως οἱ πρέ­σβεις τῶν Η.Π.Α. τῆς Κων­σταν­τι­νού­πο­λης κ. Μορ­γκεν­τά­ου καὶ τῆς Σμύρ­νης κ. Χόρ­τον, ὁ ὁ­ποῖ­ος μά­λι­στα ἔ­γρα­ψε τὸ βι­βλί­ο γιὰ τοὺς Τούρ­κους «Ἡ κα­τά­ρα τῆς Ἀ­σί­ας», τὸ ὁ­ποῖ­ο ὁ Βε­νι­ζέ­λος ἀρ­νή­θη­κε νὰ ἐκ­δώ­σει στὴν Ἑλ­λά­δα, ἀλ­λὰ ἀ­πε­ναν­τί­ας πρό­τει­νε τὸν Κε­μὰλ γιὰ Νόμ­πελ εἰ­ρή­νης λί­γα χρό­νια ἀρ­γό­τε­ρα.

Δυ­στυ­χῶς ὅ­μως σή­με­ρα ἡ ἱ­στο­ρι­κὴ ἀ­λή­θεια πη­γαί­νει πε­ρί­πα­το, λό­γῳ τῆς τά­σης τῶν ἑ­κά­στο­τε πο­λι­τι­κῶν ὅ­λων τῶν Χω­ρῶν, νὰ ἀ­να­δει­κνύ­ουν μό­νο αὐ­τὰ πού τοὺς ἐ­ξυ­πη­ρε­τοῦν σὰν κρά­τη. 72 χρό­νια με­τὰ τὴν κα­τα­στρο­φὴ τὸ Ἑλ­λη­νι­κὸ κρά­τος, ἔ­δω­σε μί­α ἡ­μέ­ρα μνή­μης γιὰ τὴν Γε­νο­κτο­νία­ τῶν Ἑλ­λή­νων τοῦ Πόν­του, τὴ στιγ­μὴ ποὺ θὰ ἔ­πρε­πε νὰ τε­θεῖ τὸ ζή­τη­μα ἐξ ἀρ­χῆς σὲ παν­προ­σφυ­γι­κὴ βά­ση. Εἰ­δι­κὰ σή­με­ρα μᾶς ἔ­χουν ἀ­ναγ­κά­σει νὰ θε­ω­ροῦ­με σὰν πο­λυ­τέ­λεια ἕ­να ζή­τη­μα τε­ρα­στί­ων δι­α­στά­σε­ων, τοῦ ξε­ρρι­ζω­μοῦ τοῦ Μι­κρα­σι­α­τι­κοῦ ἑλ­λη­νι­σμοῦ ποὺ προ­κα­λεῖ ρί­γος καὶ ἀ­πέ­χθεια ὁ τρό­πος μὲ τὸν ὁ­ποῖ­ο ἐκ­δι­ώ­χθη­κε ἀ­πὸ τὶς πα­τρο­γο­νι­κές του ἑ­στί­ες ὁ Ἑλ­λη­νι­σμὸς τῆς Ἀ­να­το­λῆς. Καὶ αὐ­τὸ για­τί δὲν γνω­ρί­ζου­με στὴν πλει­ο­ψη­φί­α τὴν ἱ­στο­ρί­α μας, μᾶς ἀ­πα­σχο­λεῖ σὲ μέ­γι­στο βαθ­μὸ ἡ κα­θη­με­ρι­νὴ ἐ­πι­βί­ω­σή μας καὶ αἰ­σθα­νό­μα­στε ὅ­τι αὐ­τοὶ ποὺ μᾶς κυ­βερ­νᾶν δὲν πρό­κει­ται πο­τὲ νὰ προ­βάλ­λουν ὁ­ποι­α­δή­πο­τε αἰ­τή­μα­τα στὴ γεί­το­να χώ­ρα, μὲ τὴ δου­λο­πρέ­πεια ποὺ τοὺς δι­α­κρί­νει σὲ κά­θε ἐ­πί­πε­δο.

Τί πε­τύ­χα­με μέ­χρι σή­με­ρα;

Πέ­ραν τῆς αὐ­το­νό­η­της ἀ­να­γνώ­ρι­σης ἀ­πὸ τὸ Ἑλ­λη­νι­κὸ κρά­τος, ἡ ὁ­ποί­α μό­νο αὐ­το­νό­η­τη δὲν ἀ­πο­δεί­χθη­κε, ἔ­χουν ἀ­να­γνω­ρί­σει τὴν Γε­νο­κτο­νί­α τοῦ Ἑλ­λη­νι­σμοῦ τῆς Ἀ­να­το­λῆς, ἡ Νό­τια Αὐ­στρα­λί­α, τὸ Σου­η­δι­κὸ κοι­νο­βού­λιο, ἀρ­κε­τὲς ἀ­με­ρι­κά­νι­κες πο­λι­τεῖ­ες καὶ μὲ εὐ­χα­ρί­στη­ση ἀ­κού­ω πὼς θὰ τε­θεῖ θέ­μα καὶ σὲ ἄλ­λα Κοι­νο­βού­λια σύν­το­μα. Ἀ­πε­ναν­τί­ας ὅ­μως τὸ Ἑλ­λη­νι­κὸ κρά­τος κρα­τά­ει μί­α στά­ση ἐν­τε­λῶς ἀν­τί­θε­τη, ἀλ­λὰ ὄ­χι ἀ­νε­ξή­γη­τη. Ἐκ­δη­λώ­σεις γιὰ τὴν ἀ­νά­δει­ξη τῆς προ­σω­πι­κό­τη­τας τοῦ Κε­μάλ, ἵ­δρυ­ση κέν­τρου Ὀ­θω­μα­νι­σμοῦ στὴν Κα­βά­λα, ἀ­να­πάν­τη­τες προ­κλη­τι­κό­τα­τες πα­ρα­βιά­σεις τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ χώ­ρου καὶ το­πο­θε­τή­σεις Τούρ­κων ἀ­ξι­ω­μα­τού­χων ἐ­πὶ τῆς Γε­νο­κτο­νί­ας, συ­νε­χῶς αὐ­ξα­νό­με­να κον­δύ­λια καὶ ἐ­λευ­θε­ρί­ες σὲ μου­σουλ­μα­νι­κὲς μει­ο­νό­τη­τες ποὺ φυ­σι­κὰ καὶ δὲν εἶ­ναι ἀ­μι­γῶς τούρ­κι­κες, κά­θε ἄλ­λο, ἐ­νῶ στὸ ἀν­τί­πο­δα δὲν ὑ­πάρ­χουν κα­τα­γε­γραμ­μέ­νοι οἱ Χρι­στι­α­νι­κοὶ πλη­θυ­σμοὶ στὴν Τουρ­κί­α καὶ δὲν ὑ­πάρ­χουν ἀν­τί­στοι­χες ἐ­λευ­θε­ρί­ες ἔ­στω στὸν Ἑλ­λη­νι­σμὸ τῆς Πό­λης. Τὶς δι­κές μας Ἐκ­κλη­σί­ες τὶς ἔ­χου­νε στά­βλους γιὰ τὰ ζῶ­α τους. Ὅ­σοι εἴ­χα­τε τὴν τύ­χη νὰ πᾶτε στὸν Πόν­το, κα­τα­λα­βαί­νε­τε τί ἐν­νο­ῶ.

Ποι­ὸς ὁ σκο­πὸς τῆς ἀ­να­γνώ­ρι­σης τῆς Γε­νο­κτο­νί­ας;

Στὸ ση­μεῖ­ο αὐ­τὸ πρέ­πει νὰ ξε­δι­α­λύ­νου­με τὸν στό­χο ποὺ ἔ­χου­με θέ­σει γιὰ τὴν ἀ­νά­δει­ξη τῆς Γε­νο­κτο­νί­ας. Φυ­σι­κὰ καὶ δὲν εἶ­ναι ἡ καλ­λι­έρ­γεια τοῦ  μί­σους μὲ τὴ γεί­το­να χώ­ρα, φυ­σι­κὰ καὶ δὲν ἔ­χου­με βί­τσιο νὰ μᾶς ζη­τᾶ­νε ὅ­λοι συγ­γνώ­μη για­τί ἐ­μεῖς εἴ­μα­στε οἱ ἀ­δι­κη­μέ­νοι πάν­τα, φυ­σι­κὰ καὶ δὲν ἀ­παι­τοῦ­με ἐ­δῶ καὶ τώ­ρα τὰ μέ­ρη ποὺ ἀ­φή­σα­με πί­σω. Αὐ­τὸ ποὺ ἐ­πι­ζη­τοῦ­με εἶ­ναι κα­τ᾿ ἀρ­χήν, ἐ­πει­δὴ ἡ Γε­νο­κτο­νί­α τοῦ Ἑλ­λη­νι­σμοῦ τῆς Ἀνα­το­λῆς ΣΥΝΕΒΗ, καὶ εἶ­ναι πέ­ρα γιὰ πέ­ρα ἀ­λη­θι­νή, σὰν ἀν­θρώ­πι­νες ὀν­τό­τη­τες ἔ­χου­με τὸ δι­καί­ω­μα νὰ μα­θαί­νου­με τὴν ἱ­στο­ρί­α ὅ­πως ἀ­κρι­βῶς συ­νέ­βη καὶ ὄ­χι στρογ­γυ­λο­ποι­η­μέ­νη γιὰ ὑ­πό­γει­ους σκο­πούς. Ἐ­πει­δὴ σὲ ἐ­κεί­νη τὴν φά­ση τῆς ἀν­θρώ­πι­νης ἱ­στο­ρί­ας ὑ­πο­στή­κα­με τὰ πάν­δει­να, ἡ ἀ­να­γνώ­ρι­ση θὰ βο­η­θοῦ­σε στὸ νὰ ἐ­ξα­λει­φθοῦν στὸ μέλ­λον πα­ρό­μοι­ες κα­τα­στά­σεις στὴν πλά­τη ὁ­ποι­ου­δή­πο­τε λα­οῦ. Ἡ ἐκ­μά­θη­ση καὶ ἀ­να­γνώ­ρι­ση τῆς ἱ­στο­ρι­κῆς ἀ­λή­θειας εἶ­ναι ἐ­πι­βε­βλη­μέ­νη, εἶ­ναι ἀ­παι­τη­τὴ καὶ εἶ­ναι πο­λι­τι­σμός. Στὴν ἀν­τί­θε­τη πε­ρί­πτω­ση ἐ­ξυ­πη­ρε­τεῖ σκο­τει­νοὺς καὶ μό­νο σκο­ποὺς μι­κρῆς ἢ με­γά­λης με­ρί­δας ἀν­θρώ­πων καὶ ὁ­δη­γεῖ στὴν χει­ρα­γώ­γη­ση τοῦ λα­οῦ καὶ τὴν ἐ­ξα­πά­τη­σή του. Ἡ ἱ­στο­ρί­α δι­δά­σκει συ­νε­χῶς καὶ πρέ­πει νὰ τὴν γνω­ρί­ζου­με, γιὰ νὰ κά­νου­με σω­στὴ ἀ­ξι­ο­λό­γη­σή της καὶ νὰ μὴν ἐ­πα­να­λαμ­βά­νον­ται τὰ ἴ­δια λά­θη τοῦ πα­ρελ­θόν­τος.